Category Archives: Argazkia, olerkia…

Zer esan behar nuen birpentsatu, ez dadin esanahirik gabe malda behera datorren errekastoan urtu. Ur jauziak menderatu nahitaez, beste ezjakin batek ez dezan ozen hitzen jarioa oihartzun itoan eten. Nork galduko ote du halabehar honek beste behin ere basamortura dakarren etsipen sakonari lapurtutako poza?

Halako batean loturetatik aske sentituz ekiten diot berriro idazteari, den dena aurrean dudala esploratzeko. Harresi eroria atzean utzi dut, ibaiaren malkarretatik urrundu, oroimenean nuen galsoro amaigabeak inguratzen nau alde guztietatik. Egia zena omen besterik ez zen, askatasuna aldizkari ofizialetako aipu, erantzukizuna idazle kaxkarren tema, indiferentzia eguneroko arau, besterik ez dut izan azken zidorretan. Horregatik iritsiIrakurtzen jarraitu “Oroimenean dudana”

Bidearen azken maldak behera leunki lur laua besarkatuz, atzera begiratzerik ez, zakurren ezpondetan olibondo zaharrak, arrangura bihotzaren barruko tolesetan, gardentasun hotza arnas liteke inork esango ez dituen hitzen zelaietan. Udazkenak ere urte osoko zama zabaldu zuen ordekan, zeruaren urdin opakoa apurtzen zuen hodeiaren itzaletan. Gero urtaroek dena berdintzen dute, bidearen ondoan gorpuak usteltzen dira, etaIrakurtzen jarraitu “Zakurren ezpondak”

Ero bat nire bizitzan, nire erroa, sustraia munduan. Neure barnea zoratuta, nigan ni eta eroa, kanpokoa eta alde honetakoa. Izaera bikoizten denean nire baitan ala zurean, zure baitan eta nirean, laukoizten da mundua, barnekoa eta beste aldeetakoa. Lau gara, bi ginen, hiri txit lasaiaren itsasoko biztanleak nola, bikoitz nortasunean, laukoitz gorrotoetan. Hau zen dena, zureIrakurtzen jarraitu “Ero bi, lau esku”

Amesten gaituen izaki bikoitza dugu pareta gardenaren bestaldean, sosegu ezak loratzen digun dardara harriduraz edo mespretxuz begira. Inor gabeko uharte honetan ─ni ezik, inor gabeko bakarlekua─ noizbehinka begirada galdu bat itsasten da arroka gorrian. Horma gardenaren bestaldeko begia, arroka gorriko ikusle itsatsi isila, bakarrik dago, alde honetako izaki benetakoak onestearen zain. Bitartean, gelako pareten iluntasuneanIrakurtzen jarraitu “Bestaldekoa”

Pelikula filmatuko dute Triesten, tren bat geltokira iristean kamerak porturaino jarraituz protagonistaren itzala. Begirada marroi uzkurrez mutiko afrikar axolagabeak erretinan gordeko ditu zuzendariaren mugimenduak. Elizako paretan margotutako dragoi bezatuaren kumea erne doa karriketan aingerua mendekatu asmotan. Adituaren begiradapean –aginduak txekieraz jaurtiak– metamorfosiaren bertigoak uzten ditu denak dardarka. Gerraoste bat, bakea, gaueko trenaren txistu hotsa, ibiliIrakurtzen jarraitu “Europar nortasuna”

Ezustean harrapatzen gaitu gehienetan, mendiaren labarren artean bat-batean sortutako ur jauzia balitz bezala zuhaitzen adar hostoetan itsasten den lainoa. Oharkabean, hildakoen omenez jarritako oroitarrietatik ernetua hurbiltzen zaigu zori ezkutua, tximeleta zahartuen hegaldia bezala, dardarti. Ahots batek nahigabean adierazten digu ordua iritsi dela, mendietako ibiltari nekaezina hil dela, tontor garaietako haize bolada batek Martaren irribarre-algara betikoIrakurtzen jarraitu “Ezustean”

Orain isiltasunaren aroa, ahaleginak bere espazioa irabazten duela. Gauza txikien garaia, txikiagoenena. Ustekabeko eztandan lehertuz gertakari bakana, zubi erditik begira azken argi gorrizta, bat-bateko unean eraikitako arkitektura burujabean. Berriro ere arrunkeriak horren ondoren, gauzak: mineralak eta animalia otzanak, landare mugiezinak, pentsamendu nagiak. Gauzak, sonatak eta eskulturak, are, gauza guztien kosmos zabala. Asmatutakoak segidan, nola baIrakurtzen jarraitu “Izate txikiagoak”

Kristalezko kopa fin hauskorrean behatzak musika borobila, Dalloway anderearen etxean loreontziak irudi birakorrak, liburuaren orrialde higatuetan begiradak zulo beltz iheskorra, eta idazlearen soineko koloretsuan ezinegonak ikara dardartia. Orduak pasa nitzake orekaren bila dabilen soinua entzuten, joan-etorri errepikatuetan txunditua, heriotza, abandonua, negar lehorra ulertu gabe. Hogei urterekin kristalezko koparen musikak liluratu ninduen, beste mundu batera eraman.Irakurtzen jarraitu “Orduak”

Etxera datorren bidean mendia eusteko murrua, pareta-belarra, bitxiloreak, sasi-sastrakak; landareek jaten dute dena kale ondoko oihan txikian. Bi neskatilek daramate kuia berde handia: zuhaitz artean txanogorritxu bakarra ez, bi ahizpa dira elkarren ondoan, amonarenera. Uda hondarreko egunen azken argia desagertzen mendebaldean, itsasoko lanbroa sartzen den lekuan bihar arteko bizitzaren izpiak berarekin eramanez. Gorosti-lore ximel batIrakurtzen jarraitu “Harri, lore, aire”

(Roger Sainz-en pintura) Lore sorta bat dantzan hiri monumentaleko parkean, bikotea ere dantzan lorategiko parterreen artean. Gora begira maitekiro, itxaropenez: zeru urdinean hodei urrunak, lasaitasuna, naturaren harmonia. Urmaela aldamenean, udaberriko brisak olatutxoak dagitza azaleran, Mugimendu guztiek bat egiten: loreak, gizakiak, hodeiak, olatuak. Hortik sortuz bizitzaren indarra, konpas bateratuek eraikiz osotasuna, neurtutako denboraren metronomoa. Zorroztasunak eratortzenIrakurtzen jarraitu “Beethoven, kontzertua Do maiorrean”

Etorkizun urrunean, are urrunagoan, zientzialariek hiltzeko joera izango dute ere: ohe bakartietan hiltzeko nahia, infinitu guztiak biltzen dituen infinituan, predikatzaileek planeta eta galaxietan ustezko jainko lurtarren dotrina azaltzen duten geroko denbora hotzetan. Baina garai ezegonkor honetan bizi garenok esku artean dugu oraindik paperezko liburu horiztatuetan orduko metropolira joandako poetaren agiria. Lana dugu gero bakoitzaren hirianIrakurtzen jarraitu “Hainbeste galdu genuen”

Etxe gaineko terrazan izarrak gau beltza doinu bat, bakarrik nago, kaleko argiek zuri espektrala atari leihoetan Bi lerro azpimarratuta orrialde bikoitietan aldatu beharra, bakarrik gaude, federik gabeko paranoia alkoholetan bustia Sutondora itzuli nintzen azken neguan hotza bizitza, lur azpitik irteten, koloretako erregeak nire aurpegian zaplastekoa Jainkoek ez ziguten maitatzeko eskubiderik eman, ez baitzekiten sorreran lapurtukoIrakurtzen jarraitu “Jainko hilezkorrak”

Gaueko zaldiak poliki doaz Ovidiok nahi zuen moduan, gaueko minutuak astiro joateko. Zoazte poliki ere, loa eta ernea, emadazue denbora apur bat asmo ezinezkoekin jolasteko. Erlojuaren joana ordea erlatiboa zela agindu ziguten zoriaren menpe erortzeko. Gaueko zaldiek lapurtu dute minutuen orratz luzea nahi nuen hura antzutzeko. Arrapaladan doazkit berriro jasotako opari emankorrak inoiz gehiago ezIrakurtzen jarraitu “Gaueko zaldiak”

Ezin ezer esan, gaitasunik eza hitz hutsalak jariatzeko, ahots antzuari doinua eskaintzeko. Musu iheskor bat, hurrena arte esaten denean bezala –deituko dizut, jar iezadazu mezu bat– egia biok ezagutzen genuela. Baziren egunak zukurik gabeak, baziren elipsi sofistikatuak eta gaindosi okatuak, itxaropena desegituratzen zuen errutina, begirada maltzur antzean luzatutako tximistak, ekaitz elektrikoaren ondoko trumoi burrunbatsuak. Bazen,Irakurtzen jarraitu “Agur esateko pintura”

Malkarra, aldapa beltza gauean. Tarteka, marra zuriak bidean. Berrogeita hamar arau zoriontasunera. Ezer ezaren hutsuneak beste alderako atea. Arauetatik at margoetako aztarna. Orekarik gabe orrietako zama. Ba ote da baina eusteko giderra. Ala dena doakigu zalantzan, dardaran. Zerikusirik gabeko lotura zabarra. Ahanztura entzuten, ahaztua erraza. Kendu, kendu betiko atzoko hitz zatarrak. Ezin, ezin baztertu zorionIrakurtzen jarraitu “Lotura zabarra”

Noizbehinka hitz joko luze bat, ondoren hura argitzen duen izpiaren bilaketa berehalakoa menturaz, hitzen atzeko ideiak zuzen narama oroimeneko irudi erdi galdu hartara; onenean, bazegoen gogoan iltzatuta. Haatik bestetan lerroen zurrunbiloak bazterrean uzten nau errotarriaren ardatzari begira biratzeak iraganeko une bakana markatu dezan. Ai, badira, zoriz, lan molde berrietan erortzeko zirikak ikarak, milaka, bakarretan uzteko,Irakurtzen jarraitu “Hari gardena”

Sarajevoko tranbiaren zain, berriro ere. Oraingoan, UPV/EHUk argitaratu duen ikus-entzunezko batean: Tranbiaren zain

Karezko harrien azalera gris pikorra dira gaurko hodei neurrigabeak, haien azpian argi erdi opakoa erortzen da metalezko harien antzera. Begiak zulatu ditu izpi solidoak urruneko gailur ahaztuak ikusteko, etorkizun epikora ginderamatzan bide urratuaren tunelaren ildoa. Gailurren bestaldean, itsas portuan aparraren kresal gatzatuaren artean aterpe hartu genuen iluntze aldera. Elkarren ondoan etzanda ametsetan geroa izango zenarenIrakurtzen jarraitu “Denboraren tunelean”