Author Archives: Jose Mari Zendoia Sainz

Bide ertzeko lizar ahulak, hotzak ahitutako itsasertzeko belardiak, goi mendietako elurraren distira oroimenean gordetzeko gogoa, etxeko bakardadean dastatzeko euriaren danbadak kalera irtetzerik uzten ez duenean, gaueko isiltasunean loa agertzen ez denean, munduaren handitasuna eskuarteko ahur txikian estutu nahi duzunean. Argazkiak egiten dituzu nonahi, oroigarri izango direlakoan, urrituz doan oroimenaren gaitasuna ordezkatzeko, eta halako batean, argazkietakoIrakurtzen jarraitu “Bideak zabalduz”

Betiko iturrira itzuli egin behar izan dut zu aurkitzeko. Ez zaitut ikusten bizitzaren hiribideetan, gaueko kaleetan, arimako bazterretan. Ez zaitut sentitzen udazkeneko orbelean, hego haizearen ufadan, hitzetako doinuan. Ez zaitut besarkatzen ostatuetako geletan, tabernetako zutabeetan, eskuetako ahurretan. Betiko iturrira itzuli egin behar izan dut zu aurkitzeko, baina ur gardenaren ordez zure begiradaren lanbroa topatu dut.

Txinako palmera bat hazten doa lorontzian poliki urte eta erdian lau hosto luze gogor atera zaizkio lotuta etxeko gizonak terrazan begiratzen du landarea egunero eta ez du ulertzen erleek haien joan etorrietan sekulan ez geratzea palmera txikiaren hostoetan dantzatan inguruan bestelako usain goxoko landarerik egon gabe ere orduan etxeko gizonak terrazako txorrota irekitzen du berriroIrakurtzen jarraitu “Itxaropena”

Etxe hutsean gorpuzten diren hildakoen substantziarik gabeko izateek denboraren igarotze ezinbestekoa hurbiltzen dute orainaldira eta mahaiaren hautsa altxatzen dute ikusezinezko hegaldi geldoetan. Gortina zaharra mugitzen dela ematen du bere ondoan mamu ukiezin bat leihora gerturatu denean, eta zoru gainera aspaldi erori zen hostoak lekualdatze arin bat egin du fantasmak aterantz biratu duenean. Ez da ezerIrakurtzen jarraitu “Dena geldirik dagoela dirudi”

Zer ote da, inguruan oihukatzen den hitz jario amaigabeak sortutako zorabio eta nazka jasanezina, ala haizeak itsaso urrunetatik bolada bortitzetan, etengabe, dakarren harrabots zakarrak eragindako higuina? Etxe barruan babesa desagertuta eta kalean patuak harrapatuta, galduta eta noraezean, zer ote da, telebistako aurkezle salduek hutsa janzteko egindako ahalegin antzua, ala udazkeneko ekaitzak indarrez jaurtiriko harria, zerIrakurtzen jarraitu “Zer ote da?”

Tximeleta horiak eta urdinak, zuriak eta marroi-beltzak azken hegalkadak egiten dabiltza bide bazterretan, pinuen adarretatik gertu, lehortzen ari den mihiluaren gainean, ezkai eta erromero landareak saihesten, lurraren emari agortuak bezala: ahiturik, indarge, azkenetan. Uda amaierako eguzkiak iparretik datozen hodei altuak nekez zeharka ditzake izpi sakabanatuez, eta ni basoan sartzen naiz izu itsaskor batek lagunduta, ikusiIrakurtzen jarraitu “Uda amaiera”

Isilpeko gogoeta batek ekarri nau itsas labarrera eta gogoeta hori gauzatu denean iragana desagertu da arroken aurka olatuak bezala. Milaka tanta airean kolpe gogorraren ostean, horrela hainbeste urtetan pilatutako milioika unek eztanda egin dute arrokaren gainean, labarraren ondoan, itsasoaren ertzean. Bat-batean iraganik ez, lehenaldia hutsik, ezer eza oroimenean, ezer eza agian, ezer eza benetan? OlatuarenIrakurtzen jarraitu “Iraganaren amarrua”

Ortzadarra agertzen de noizbehinka eta denbora gutxi iraun ondoren poliki lausotzen da zeruan. Baina guk haren koloreak xurgatzen ditugu esponja batek maitaleen azaleko ura xurgatzen duen moduan, hondartzako hondar aleek gorputz bero eta ernatuak bustitzera hurbiltzen den itsas olatu bakoitzaren azken tantak atxikitzen duten bezala. Eta hori eginik ortzadarra hutsik lagatzen dugu, biluzik, zuri-beltzez jantzitaIrakurtzen jarraitu “Ortzadarra”

Orduan jada ez zara zu ez zaudelako hemen, Orduan ez zara inor, edozein zarelako, edonon. Uste zenuen unibertso berri bat erakutsiko nizula, infinituraino hedatutako kosmosa. Baina ez duzu halakorik behar, inondik ere, nahikoa duzu lila sorta haundi bat hartu etxe ondoko eskaileretan, aurpegiera otzanaz egon, eta zure baitako pasabide luzeetan zehar betirako galdu. Ez zaraIrakurtzen jarraitu “Unibertso guztiak”

On beharrez, senak aginduta, begiak itxirik, erabakia hartu, behin betikoa –edo behin behinekoa soilik– eta urdin ilun batez estali gorputza, itsas urdin batez margotu paretak, urdin indartsu batean murgildu ezer pentsatu gabe. Arima utzi zenuen nonbait, bazterturik eta galduta, bi olatu handien artean kulunka, eta zu baino hobe egon da orain arte, itsas handiarekin batIrakurtzen jarraitu “On beharrez”

Hamam batean bezala, agian, sabaia zuri, eta handik zeruaren argia, hitz bat eztarrian, hitz bat esan nahian eta inor hura aditzeko prest. Gorputz osoarekin adierazi nahi dena mingainean jarrita, egia eta gezurra batera, munduan izandako egi guztiak eta baita gezur guztiak ere. Dagoeneko gaindituak geratu dira lurrean sustraituriko zuhaitz sendoa, uretan dabilen ontzi bakartia, suakIrakurtzen jarraitu “Zeruko urdina”

Haizea hartu biriken ahalmen osoz, besoak zabaldu ezker eskuin eta den-dena utzi, abandonatu beldurrak, ahaztu egitekoak, desegin kateatzen nauten loturak. Haizea utzi pixkanaka eta bihotzaren taupadak aditu, Bere arnasa ere entzun nezake, bere besoak alderik alde, bere bihotza niretzat. Mendi magalaren ertzean zelai berdean etzanda, haize gardenak inguratzen nau, eta betetzen, izadiaren erdian atzematen dudalaIrakurtzen jarraitu “Ia magalean”

Eraman dut beti nire barnean sua, badaramat orain ere. Ikusi dut eguzkia nire gainean, nire aurrean, sugar beroak lurra epeltzen, bidea erakusten, txinparta berriak sortzen. Ekarri dut niregana ahal izan dudanean eguzkiaren indarra. Indar hori horrekin honaino iritsi naiz eta hemendik abiatuko edonora, nire barneko sua pizturik dagoen artean.

Banaka ipini ginen itsaso zabalaren alde banatan; lehertzen diren olatu guztiek madarikazioa badute baitan abesti alai guztiek negar eginarazten duten bezala, baina gure arteko lotura apurtzeko jarri genuen ozeano osoa ez zen nahikoa izan, eguzki laranjaren argitan, etenik gabeko astindu lizunak gerarazteko. Banaka ulertu genuen hitzak ezin direla itzuli, olatuek ezin dutela atzera jo, eguzkiaIrakurtzen jarraitu “Ura eta argia”

Lana baino gogorrago dirudi goizean altxatu eta mundura atxiki, zangoen odol gorria mugiarazi oinak sendo jarri ondoren lurraren gainean. Baina ez da gogorragoa zutitu eta arnasa hartu, samurragoa baizik, arroken indarra sentitu gorputzean gora, unibertsoaren egonkortasuna norberaren sendotasunaz orekatu eta zuhaitzen sustraien modura lur azpian bizitza hedatu handik elikatu ahal izateko. Ez da lana, egunerokoIrakurtzen jarraitu “Sustraiak”